รับมือกับอาการ Reverse Culture Shock
แน่นอนว่าเมื่อคุณตัดสินใจเดินทางจากบ้านเกิดเพื่อไปอาศัยอยู่ ณ สถานที่แห่งใหม่นั้น การใช้ชีวิตในรูปแบบใหม่และพบเจอกับคนแปลกหน้ามากมาย คือ หนึ่งในสิ่งที่น่าเกรงกลัวที่สุดที่คุณจะต้องผ่านพ้นมันไปให้ได้ ซึ่งคุณตัดสินใจแล้วว่าคุณจะเรียนต่อในต่างประเทศ ดังนั้น นี่ก็ถึงเวลาที่คุณจะต้องเผชิญหน้ากับผลของมัน
เมื่อเวลาผ่านไป คุณผ่านทั้งการสอบและการทำปริญญานิพนธ์จนเสร็จ ก็ถึงเวลาที่คุณต้องเผชิญหน้ากับการเตรียมตัวกลับบ้าน โดยไม่ว่าก่อนการเดินทางกลับคุณจะมีประสบการณ์ที่ดีมากที่ต่างประเทศเยอะเพียงไร หรือ คุณอยากจะกลับบ้านเกิดจนแทบทนไม่ได้ก็ตาม คุณก็อาจจะต้องเผชิญกับสิ่งที่เรียกว่า ‘reverse culture shock’ หรือ อาการไม่คุ้นกับวัฒนธรรมของตัวเอง
การเกิดอาการหรือความรู้สึกเช่นนี้ คล้ายกับเมื่อครั้งที่คุณย้ายไปอยู่ ณ ต่างประเทศใหม่ๆ แต่แบบนี้จะรุนแรงกว่า เพราะมันเป็นอาการที่มีต่อประเทศบ้านเกิดของตัวคุณเอง เป็นอาการคล้ายๆกับเบื่อบ้านเกิดตัวเองและอยากกลับไปเรียนต่อ โดยผู้เชี่ยวชาญได้อธิบายอาการ 'reverse culture shock' ไว้ 4 ขั้นด้วยกัน คือ
การตัดขาดความสัมพันธ์ :
มันเริ่มต้นก่อนที่คุณจะจากประเทศที่คุณไปเรียนหรือไปอยู่มา โดยเกิดจากการที่คุณเริ่มคิดเกี่ยวกับการเตรียมตัวกลับไปอยู่บ้าน ประกอบกับความวุ่นวายในพิธีจบการศึกษา, การตระเวนไปงานเลี้ยงอำลาต่างๆ และการจัดกระเป๋า ล้วนทำให้ความรู้สึกเศร้าและสับสนของคุณยิ่งทวีความรุนแรงขึ้น คุณจะคิดถึงเพื่อนใหม่ที่คุณมี และคุณไม่อยากที่จะจากพวกเขาเหล่านั้นไป หรือ คุณอาจจะใช้ช่วงเวลาสองสามวันสุดท้ายไปอย่างรวดเร็วโดยไม่มีเวลาให้เกิดความเศร้า
รู้สึกตื่นเต้นแค่ช่วงแรก :
ก่อนที่คุณจะออกเดินทาง คุณจะเริ่มรู้สึกตื่นเต้นและกังวลใจเกี่ยวกับการกลับบ้าน นี่จะเป็นอาการคล้ายกับครั้งเมื่อคุณเดินทางขาไป และเมื่อคุณกลับมาถึง คุณอาจจะมีความสุขที่ได้เจอครอบครัวและเพื่อนๆของคุณอีกครั้ง และพวกเขาก็ดีใจเช่นเดียวกับคุณ แต่เพียงไม่นาน คุณก็จะตระหนักได้ว่าคนส่วนใหญ่ไมได้สนใจประสบการณ์หรือสิ่งที่คุณไปพบเจอมาที่ต่างประเทศเท่าไหร่นัก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสิ่งใหม่ๆที่คุณพบ หรือการใช้ชีวิตที่เต็มไปด้วยเรื่องสนุกสนาน เพราะพวกเขาจะสนใจฟังเรื่องของคุณแค่ไม่นาน แล้วก็จะเปลี่ยนเรื่องไปยังหัวข้อสนทนาอื่นต่อไปทันที
ฉุนเฉียวและไม่เป็นมิตร :
คุณอาจจะรู้สึกผิดหวัง, โกรธ, แปลกแยก, โดดเดี่ยว, สับสน และ ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ และไม่เข้าใจว่าทำไม คุณอาจจะกลายเป็นคนฉุนเฉียวหรือมองโลกแง่ร้ายเกี่ยวกับคนอื่นๆรอบตัวและวัฒนธรรมของประเทศตัวเองอย่างรวดเร็ว จนคุณรู้สึกเหมือนเป็นคนแปลกหน้าในบ้านของตัวเอง และอยากจะกลับไปยังต่างประเทศ เพราะคุณรู้สึกเป็นไม่เป็นอิสระเท่าช่วงที่อยู่ต่างประเทศ
ปรับปรุงและเปลี่ยนแปลง :
ในที่สุด คุณก็จะปรับปรุงการใช้ชีวิตที่บ้านของตัวเองใหม่ ทุกอย่างก็จะค่อยๆกลับมาเป็นเหมือนเคยอีกกครั้ง และบางครั้งคุณอาจจะกลับไปใช้ชีวิตในรูปแบบเดิม แต่ก็ไม่ได้เหมือนกับก่อนการเดินทางไปต่างประเทศเสียทุกอย่าง เพราะคุณได้พัฒนาทัศนคติ, มุมมอง, ความเชื่อ, พฤติกรรม รวมถึงความเป็นตัวคุณและจุดหมายในชีวิตไปแล้ว ดังนั้น คุณก็จะมีการมองโลกที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม
ควรทำอย่างไรหลังจากเกิดอาการ?
• สิ่งสำคัญ คือ พยายามรวมเอามุมมองดีๆที่คุณได้รับจากการเรียนที่ต่างประเทศ มีประยุกต์เข้ากับมุมมองดีๆที่ได้จากบ้านเกิดของคุณ
• ยังคงติดต่อกับเพื่อนที่คุณมีที่ต่างประเทศ เพราะมันจะทำให้คุณรู้สึกได้ถึงประสบการณ์สมัยเรียนที่นั่น
• พยายามหางานอดิเรกใหม่ๆ หรือ สิ่งใหม่ๆที่ตื่นเต้น เพื่อกระตุ้นคุณให้มีความกระตือรือร้น
• พยายามพบเจอผู้คนใหม่ๆที่บ้านเกิดของคุณ เพราะพวกเขาอาจจะมีประสบการณ์ที่คล้ายคลึงกับคุณ และสามารถพูดคุยเกี่ยวกับมันได้
• และอย่าลืมที่จะออกไปเที่ยวข้างนอกในที่ที่ใช่สำหรับคุณ และแน่ใจว่าที่นั่นเต็มไปด้วยผู้คนที่หลากหลายและแตกต่างกัน เพื่อที่คุณจะได้เรียนรู้สิ่งต่างๆจากคนเหล่านั้นเช่นเดียวกับที่คุณทำสมัยเรียนอยู่ต่างประเทศ
---------------------------------------------------
บทความที่น่าสนใจเพิ่มเติม
บทความอื่นเกี่ยวกับอาการ reverse culture shock
ความแตกต่างของวัฒนธรรม
คุยกับนายสมาร์ท
